Việc quản lý vốn dòng tiền luôn là một vấn đề rất được quan tâm trong tài chính doanh nghiệp vì nó có mối liên hệ mật thiết với khả năng sinh lợi, rủi ro và giá trị công ty. Vòng quay tiền mặt là một cách hữu dụng để đánh giá dòng tiền của công ty, nó đo lường khoảng thời gian đã đầu tư vào vốn lưu động, cách này hiệu quả và toàn diện hơn so với phương pháp truyền thống chỉ tập trung vào các giá trị cố định trên bảng cân đối kế toán. Đặc biệt, dựa vào vòng quay tiền mặt, ta có thể đánh giá được bộ máy quản lý của doanh nghiệp.
Vòng quay tiền mặt là gì ?
Vòng quay tiền mặt (CCC) là một thước đo thể hiện thời gian (tính bằng ngày) mà một doanh nghiệp cần để chuyển đổi các khoản đầu tư vào hàng lưu kho và các nguồn lực khác thành dòng tiền từ việc bán hàng. Còn được gọi là chu kỳ hoạt động ròng hay đơn giản là chu kỳ tiền tệ, vòng quay tiền mặt đo lường thời gian mỗi đồng đầu vào ròng bị ràng buộc với quá trình sản xuất và bán hàng trước khi chuyển đổi thành tiền mặt được nhận.
Số liệu này tính toán thời gian công ty cần để bán hàng lưu kho, thời gian cần để thu các khoản phải thu, thời gian cần phải thanh toán các hóa đơn. Bên cạnh đó, vòng quay tiền mặt cũng là một công cụ định lượng đánh giá hiệu quả hoạt động và quản lý của một công ty. Giá trị vòng quay tiền mặt giảm hoặc ổn định trong liên tiếp nhiều kỳ là một dấu hiệu tốt, ngược lại, khi giá trị vòng quay dòng tiền tăng, doanh nghiệp cần phải tìm hiểu và phân tích dựa trên nhiều yếu tố khác. CCC thường chỉ áp dụng cho các lĩnh vực phụ thuộc vào việc quản lý hàng tồn kho hoặc có các hoạt động liên quan.
Đọc ngay:
1. 15+ Thuật ngữ tài chính phải biết trong báo cáo kết quả kinh doanh
Công thức tính vòng quay tiền
Công thức tính giá trị vòng quay tiền mặt
CCC = DIO + DSO - DPO
Trong đó:
CCC: vòng quay tiền mặt
DIO: số ngày tồn kho
DSO: số ngày các doanh thu chưa thu
DPO: số ngày các khoản nợ chưa thanh toán
DIO và DSO liên quan đến dòng tiền vào của doanh nghiệp, DPO liên quan đến dòng tiền ra của doanh nghiệp. DIO và DSO liên quan đến hàng tồn kho và các khoản phải thu, được coi là các tài sản ngắn hạn và là số dương, DPO liên quan đến các khoản nợ phải trả và là số âm
Cách tính giá trị vòng quay tiền mặt
Vòng quay tiền mặt của doanh nghiệp thường trải qua 3 giai đoạn khác nhau. Để tính toán giá trị vòng quay tiền mặt, doanh nghiệp cần có một số mục từ bản báo cáo tài chính
- Doanh thu và giá vốn hàng hóa (COGS) từ báo cáo kết quả kinh doanh
- Các khoản phải thu (AR) trong đầu và cuối kỳ
- Hàng tồn kho trong đầu và cuối kỳ
- Các khoản nợ phải trả trong đầu và cuối kỳ
Giai đoạn 1 tập trung vào mức hàng lưu kho của doanh nghiệp và thể hiện thời gian doanh nghiệp cần để bán số hàng lưu kho. Con số này chính là giá trị số ngày tồn kho (DIO). Giá trị DIO càng thấp càng là một dấu hiệu tốt, nó chứng minh rằng công ty đang bán hàng với tốc độ nhanh chóng, doanh thu doanh nghiệp tốt hơn. DIO được tính dựa trên giá vốn hàng bán (COGS)
DIO = (Trung bình hàng tồn kho/COGS) x 365 ngày
Giai đoạn 2 tập trung vào doanh số bán hàng gần đây, thể hiện thời gian thu được tiền từ việc bán hàng. Con số này chính là DSO, chia trung bình các khoản phải thu (AR) cho doanh thu mỗi ngày. Giá trị DSO thấp là một dấu hiệu tốt, điều này cho thấy công ty có khả năng thu hồi vốn trong thời gian ngắn.
DSO = (Trung bình các khoản phải thu/Doanh thu mỗi ngày) x 365 ngày
Giai đoạn 3 tập trung vào các khoản nợ phải trả gần đây của doanh nghiệp. Số liệu này liên quan đến số tiền mà doanh nghiệp nợ các nhà cung cấp gần đây đối với hàng tồn kho và các hàng hóa doanh nghiệp đã mua gần đây; nó thể hiện khoảng thời gian mà công ty cần phải hoàn thành thanh toán các khoản đó. Số liệu này được gọi là DPO, giá trị DPO cao là một dấu hiệu tốt. Bằng cách tối đa hóa con số này, doanh nghiệp giữ được tiền lâu hơn, tăng tiềm năng đầu tư
DPO = (Trung bình các khoản nợ/COGS mỗi ngày) x 365 ngày
Các yếu tố ảnh hưởng đến vòng quay tiền mặt
Dưới đây là một số yếu tố quan trọng có thể ảnh hưởng đến vòng quay tiền mặt:
Chính sách thanh toán của khách hàng: Thời gian mà khách hàng thanh toán các hóa đơn có thể ảnh hưởng đáng kể đến vòng quay tiền mặt. Khách hàng trả tiền nhanh chóng sẽ giúp vòng quay tiền mặt ngắn hơn.
Chính sách thanh toán cho nhà cung cấp: Cách bạn thanh toán cho nhà cung cấp cũng quyết định chu kỳ vòng quay tiền mặt. Nếu bạn chậm thanh toán nhà cung cấp, bạn có thể kéo dài chu kỳ này.
Quản lý hàng tồn kho: Quản lý hàng tồn kho không hiệu quả có thể làm gia tăng thời gian mà tiền bị "đóng băng" trong kho. Cần cân nhắc giữa việc duy trì hàng tồn kho đủ để đáp ứng nhu cầu và việc giảm thiểu hàng tồn kho để cải thiện vòng quay tiền mặt.
Thời gian cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ: Thời gian mà bạn cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ có thể ảnh hưởng đến thời gian trả tiền từ khách hàng.
Chu kỳ bán hàng: Loại sản phẩm hoặc dịch vụ mà bạn cung cấp cũng có thể ảnh hưởng đến chu kỳ bán hàng và thời gian thu tiền.
Chính sách tín dụng và hoàn trả: Chính sách tín dụng cho khách hàng và chính sách hoàn trả có thể ảnh hưởng đến thời gian thu tiền và thời gian cần để hoàn trả tiền.
Thời gian thu chi và quản lý tài chính: Quản lý tài chính tổ chức và thời gian thu chi cũng có vai trò quan trọng trong việc quản lý vòng quay tiền mặt.
Biến động thị trường và môi trường kinh doanh: Sự biến động trong thị trường và môi trường kinh doanh có thể ảnh hưởng đến chu kỳ thu chi và vòng quay tiền mặt.
Vòng quay tiền mặt có thể cho bạn biết điều gì ?
Thúc đẩy bán hàng lưu kho để thu lợi nhuận là cách chính để doanh nghiệp kiếm được thêm doanh thu. Nhưng làm thế nào để bán được nhiều hơn thế ? Nếu như tiền thường xuyên có sẵn trong một khoảng thời gian, thì doanh nghiệp có thể tạo ra nhiều doanh thu hơn để thu lợi nhuận, vì vốn thường xuyên có sẵn nên doanh nghiệp có thể có nhiều sản phẩm để sản xuất và bán hơn. Doanh nghiệp có thể sẽ phải mua hàng lưu kho bằng tín dụng, dẫn đến các khoản nợ phải trả (AP), Doanh nghiệp cũng có thể bán hàng theo hình thức tín dụng, dẫn đến các khoản phải thu (AR). Vì vậy, tiền không phải là vấn đề cho đến khi công ty trả các khoản nợ hoặc thu các khoản phải thu. Thời gian là một khía cạnh quan trọng trong việc quản lý tiền mặt.
CCC theo dõi vòng đời của tiền mặt trong các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. CCC theo dõi tiền mặt từ giai đoạn đầu khi được chuyển thành hàng lưu kho hay các khoản nợ phải trả, sau đó thành chi phí để phát triển sản phẩm hoặc dịch vụ, thông qua quá trình bán hàng trở thành doanh thu và các khoản phải thu rồi trở lại thành tiền mặt. Nói đơn giản, CCC thể hiện tốc độ một công ty có thể chuyển đổi số tiền đã đầu tư từ khi bắt đầu (đầu tư) cho đến khi kết thúc (lợi nhuận). CCC càng thấp càng tốt.
Quản lý hàng lưu kho, thực hiện bán hàng và các khoản nợ là ba thành phần chính của hoạt động doanh nghiệp. Nếu bất kỳ điều nào trong số này xảy ra vấn đề - chẳng hạn như quản lý hàng tồn kho kém, việc bán hàng bị hạn chế, các khoản nợ ngày càng tăng - thì doanh nghiệp sẽ bị ảnh hưởng. Ngoài các giá trị về tiền tệ liên quan, vòng quay tiền mặt còn tính thời gian các quá trình này diễn ra, cung cấp cái nhìn về hoạt động của công ty.
Ngoài các thước đo tài chính, giá trị CCC cho thấy lãnh đạo của công ty đang sử dụng các tài sản ngắn hạn hay các khoản nợ hiệu quả như thế nào để tạo ra lợi nhuận, đồng thời đưa ra cái nhìn về tình hình tài chính công ty liên quan đến quản lý tiền mặt. Số liệu này cũng giúp đánh giá các rủi ro thanh khoản liên quan đến các hoạt động của công ty.
Cách cải thiện vòng quay tiền mặt của doanh nghiệp
Vòng quay tiền mặt là một chỉ số quan trọng cần theo dõi để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh. Vòng quay tiền mặt càng ngắn thì doanh nghiệp càng hiệu quả trong việc sử dụng vốn lưu động.
Dưới đây là một số cách cải thiện vòng quay tiền mặt của doanh nghiệp:
- Tăng doanh thu: Doanh nghiệp có thể tăng doanh thu bằng cách bán nhiều sản phẩm hoặc dịch vụ hơn, tăng giá bán hoặc mở rộng thị trường.
- Giảm chi phí: Doanh nghiệp có thể giảm chi phí bằng cách đàm phán giá mua hàng tốt hơn, cải thiện hiệu quả sản xuất hoặc tối ưu hóa chuỗi cung ứng.
- Tăng cường thu hồi nợ: Doanh nghiệp có thể tăng cường thu hồi nợ bằng cách áp dụng các chính sách thu tiền chặt chẽ hơn.
1. Tăng doanh thu
Doanh thu là yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất ảnh hưởng đến vòng quay tiền mặt. Doanh nghiệp có thể tăng doanh thu bằng cách:
- Bán nhiều sản phẩm hoặc dịch vụ hơn: Doanh nghiệp có thể tăng số lượng sản phẩm hoặc dịch vụ được bán bằng cách mở rộng thị trường, phát triển sản phẩm mới hoặc cải thiện chiến lược marketing.
- Tăng giá bán: Doanh nghiệp có thể tăng giá bán để bù đắp cho chi phí và cải thiện lợi nhuận. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi tăng giá bán để tránh ảnh hưởng đến nhu cầu của khách hàng.
- Mở rộng thị trường: Doanh nghiệp có thể mở rộng thị trường bằng cách thâm nhập vào các thị trường mới hoặc phát triển thị trường hiện tại.
2. Giảm chi phí
Chi phí là yếu tố thứ hai ảnh hưởng đến vòng quay tiền mặt. Doanh nghiệp có thể giảm chi phí bằng cách:
- Đàm phán giá mua hàng tốt hơn: Doanh nghiệp có thể đàm phán giá mua hàng với nhà cung cấp để giảm chi phí nguyên liệu, hàng hóa và dịch vụ.
- Cải thiện hiệu quả sản xuất: Doanh nghiệp có thể cải thiện hiệu quả sản xuất bằng cách đầu tư vào công nghệ mới hoặc cải tiến quy trình sản xuất.
- Tối ưu hóa chuỗi cung ứng: Doanh nghiệp có thể tối ưu hóa chuỗi cung ứng bằng cách giảm thời gian giao hàng và tăng hiệu quả của kho bãi.
3. Tăng cường thu hồi nợ
Thời gian thu hồi nợ là yếu tố thứ ba ảnh hưởng đến vòng quay tiền mặt. Doanh nghiệp có thể tăng cường thu hồi nợ bằng cách:
- Áp dụng các chính sách thu tiền chặt chẽ hơn: Doanh nghiệp có thể áp dụng các chính sách thu tiền như chiết khấu thanh toán sớm hoặc áp dụng lãi chậm thanh toán để khuyến khích khách hàng thanh toán sớm.
- Tạo dựng mối quan hệ tốt với khách hàng: Doanh nghiệp có thể tạo dựng mối quan hệ tốt với khách hàng để họ có thiện chí thanh toán đúng hạn.
- Sử dụng các công cụ hỗ trợ thu hồi nợ: Doanh nghiệp có thể sử dụng các công cụ hỗ trợ thu hồi nợ để theo dõi và nhắc nhở khách hàng thanh toán.
Ngoài ra, doanh nghiệp cũng có thể cải thiện vòng quay tiền mặt bằng cách:
- Tối ưu hóa quy trình bán hàng và thu tiền: Doanh nghiệp có thể tối ưu hóa quy trình bán hàng và thu tiền để giảm thời gian xử lý và tăng hiệu quả.
- Sử dụng các công nghệ tài chính: Doanh nghiệp có thể sử dụng các công nghệ tài chính như factoring hoặc invoice financing để cải thiện dòng tiền.
Đọc ngay: CRM quản lý công nợ - tăng khả năng thu nợ, giảm rủi ro tài chính
Doanh nghiệp nên theo dõi vòng quay tiền mặt thường xuyên và so sánh với các doanh nghiệp cùng ngành để xác định các lĩnh vực cần cải thiện.
Vòng quay tiền mặt thể hiện điều gì về bộ máy quản lý của công ty?
Vòng quay tiền mặt là một trong những thước đo đánh giá hiệu quả quản lý.
Khi một công ty hoặc ban quản lý của công ty mất nhiều thời gian để thu thập các khoản chưa thanh toán, có quá nhiều hàng tồn kho hoặc trả chi phí quá nhanh, sẽ tăng độ dài của vòng quay tiền mặt. Vòng quay tiền mặt càng dài, chứng tỏ càng mất nhiều thời gian để tạo ra lợi nhuận.
Khi một công ty thu thập được các khoản chưa thanh toán một cách nhanh chóng, dự báo chính xác về hàng tồn kho hoặc trả các khoản nợ chậm rãi, nghĩa là vòng quay tiền mặt ngắn đi. CCC ngắn hơn nghĩa là công ty đang hoạt động tốt hơn. Tuy nhiên, vòng quay tiền mặt quá ngắn có thể là dấu hiệu của việc doanh nghiệp đang bán hàng với giá chiết khấu hoặc cho phép khách hàng chậm thanh toán.
Lời kết
Việc quản lý tài chính cho một doanh nghiệp chưa bao giờ là một công việc dễ dàng, có thể thấy tài chính không chỉ là những con số, là tiền mà còn rất nhiều các yếu tố khác mà các nhà lãnh đạo cần phải lưu tâm.
Việc quản lý tài chính cũng không ít rủi ro và có ảnh hưởng trực tiếp đến doanh nghiệp của bạn. Phần mềm SlimCRM - phần mềm quản trị doanh nghiệp với nhóm tính năng về tài chính có thể giúp việc quản lý dòng tiền của doanh nghiệp bớt phần phức tạp và tránh được các sai sót.
Dùng thử ngày phần mềm quản trị doanh nghiệp SlimCRM tại đây
