Ngoài ý nghĩa kiểm soát nội bộ, quản trị doanh nghiệp tốt còn giúp tạo dựng niềm tin với nhà đầu tư, khách hàng và cộng đồng, từ đó thúc đẩy tiềm năng tài chính của doanh nghiệp. Vậy quản trị doanh nghiệp là gì? Chiến lược quản trị doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số toàn diện hiện nay như thế nào? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết!
Quản trị doanh nghiệp là gì?
Quản trị doanh nghiệp là hệ thống các thiết chế, chính sách, quy định nhằm định hướng, vận hành và kiểm soát doanh nghiệp.
Quản trị doanh nghiệp đề cập đến việc các doanh nghiệp được điều hành như thế nào và nhằm mục đích gì; xác định ai có quyền lực, ai có trách nhiệm giải trình và ai là người đưa ra quyết định.
Quản trị doanh nghiệp đảm bảo rằng doanh nghiệp có các quy trình ra quyết định và kiểm soát phù hợp để cân bằng được lợi ích của tất cả các bên liên quan (cổ đông, nhân viên, nhà cung cấp, khách hàng, nhà nước và cộng đồng); thiết lập và theo đuổi các mục tiêu phù hợp với bối cảnh của môi trường xã hội, luật lệ quy định và điều kiện thị trường.
Đọc thêm:
1. 10 phong cách quản lý doanh nghiệp và ưu nhược điểm
Phân biệt quản trị doanh nghiệp và quản lý doanh nghiệp
Quản lý có thể được định nghĩa là hành động kiểm soát và điều hành công việc hàng ngày của một doanh nghiệp.
Quản lý cũng có thể được định nghĩa là quá trình lập kế hoạch, ra quyết định, tổ chức, thúc đẩy và kiểm soát nguồn lực con người và các nguồn lực khác để đạt được các mục tiêu đã định của doanh nghiệp một cách hiệu quả.
Quản trị và Quản lý là hai thuật ngữ đồng nghĩa, tuy tương tự nhau nhưng không đồng nhất, không thể được sử dụng thay thế cho nhau.
Một số điểm cơ bản để phân biệt Quản trị doanh nghiệp và Quản lý doanh nghiệp:
Sự phân biệt nêu trên áp dụng với các doanh nghiệp có quy mô tương đối lớn. Trên thực tế, đối với doanh nghiệp nhỏ, chủ sở hữu hay quản trị viên thường cũng đồng thời là người điều hành doanh nghiệp. Mặc dù vậy, về mặt nhận thức vẫn cần có sự phân biệt rõ ràng khi thực hiện từng chức năng quản trị hay quản lý.
Đọc thêm: Quản lý doanh nghiệp là gì? 15 cách quản lý doanh nghiệp hiệu quả
Tầm quan trọng của quản trị doanh nghiệp là gì?
Quản trị đặt nền móng, nguyên tắc vận hành cơ bản cho một doanh nghiệp; hướng dẫn, lãnh đạo, kiểm soát quá trình đạt được các mục tiêu của doanh nghiệp, cân bằng được lợi ích của các bên liên quan và phòng tránh được các rủi ro trong quá trình hoạt động.
Doanh nghiệp không có quản trị hay quản trị tồi giống như đoàn tàu không có đường ray. Bất kể doanh nghiệp có tiềm năng đến đâu cũng không thể đến được nơi nó muốn vì không có gì định hướng và dẫn dắt tiến trình đó.
Quản trị doanh nghiệp tốt mang lại các lợi ích sau:
- Có chiến lược rõ ràng giúp lực lượng lao động tập trung nỗ lực vào việc thực hiện sứ mệnh doanh nghiệp.
- Thiết lập được kỷ luật và cam kết để đảm bảo thực hiện thành công các chính sách và chiến lược đã hoạch định.
- Có biện pháp quản lý rủi ro hiệu quả, ngăn ngừa, hạn chế được tối đa thiệt hại với những rủi ro và thảm họa bất ngờ có thể xảy ra.
- Đảm bảo được sự công bằng đối xử với các bên liên quan (cổ đông, nhân viên, nhà cung cấp, khách hàng, nhà nước và cộng đồng), tạo dựng được sự tín nhiệm giúp doanh nghiệp phát triển thuận lợi và ổn định lâu dài.
- Thực thi được các chính sách đãi ngộ thỏa đáng từ đó thu hút và duy trì được đội ngũ nhân viên tài năng, khuyến khích họ đóng góp tích cực từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
- Thiết lập được hệ thống thông tin hiệu quả, minh bạch và thông suốt tạo ra sự đoàn kết, thống nhất cao trong nội bộ doanh nghiệp và tạo dựng được lòng tin với các bên liên quan ngoài doanh nghiệp.
- Nhờ quản trị doanh nghiệp tốt, tập thể duy trì được việc thường xuyên tìm và giải quyết vấn đề, phòng ngừa, khắc phục thiếu sót, cải thiện hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp.
- Thực thi được việc liên tục đánh giá và cải tiến các hoạt động của doanh nghiệp, đồng thời thúc đẩy các lợi ích xã hội, giúp doanh nghiệp gây dựng hình ảnh tích cực trong cộng đồng.
Chức năng của quản trị doanh nghiệp là gì?
Chức năng của quản trị là thiết lập chiến lược và mục tiêu; ban hành các chính sách và quy định để hiện thực hóa; và lãnh đạo, kiểm soát quá trình thực thi nhằm đạt được các mục đích và mục tiêu của doanh nghiệp.
Dưới đây là mô tả chi tiết 4 chức năng cơ bản của quản trị doanh nghiệp:
Chức năng hoạch định
- Xác định mục đích, mục tiêu, chiến lược và phương hướng phát triển của doanh nghiệp.
- Xác định các nguồn lực cần có và kế hoạch phân bổ các nguồn lực.
- Thiết lập các chương trình, kế hoạch hành động để hiện thực hóa.
- Giám sát quá trình thực thi và tiến hành các điều chỉnh cần thiết phù hợp với những thay đổi của bối cảnh kinh doanh và điều kiện thị trường.
Chức năng doanh nghiệp
- Xác lập mô hình tổ chức bộ máy của doanh nghiệp.
- Quy định chức năng, nhiệm vụ của từng bộ phận; chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm và quyền hạn của các thành viên trong doanh nghiệp.
- Quy định chính sách tuyển dụng, sử dụng và chế độ đãi ngộ đối với các thành viên trong doanh nghiệp.
- Phân công nhân sự, phân công công tác và phân bố nguồn lực cho các bộ phận trong doanh nghiệp.
- Xây dựng và ban hành các chính sách, quy định, cơ chế phối hợp giữa các bộ phận và thành viên trong doanh nghiệp để đảm bảo toàn bộ các hoạt động được thực hiện một cách hiệu quả.
Chức năng kiểm soát của quản trị doanh nghiệp
- Xây dựng các quy định kiểm soát và giám sát nội bộ và đánh giá từ bên ngoài.
- Theo dõi, đánh giá tình hình thực hiện các kế hoạch, mục tiêu.
- Tiến hành các biện pháp sửa sai và điều chỉnh.
Chức năng lãnh đạo của quản trị doanh nghiệp
- Giải thích đường lối chính sách.
- Ủy quyền cho cấp dưới.
- Huấn luyện và động viên khuyến khích.
- Giám sát và chỉ huy.
- Thiết lập hệ thống thông tin hiệu quả.
- Thiết lập và duy trì các quan hệ mật thiết bên trong và bên ngoài doanh nghiệp.
5 vấn đề nhà lãnh đạo cần biết về quản trị doanh nghiệp trong thời đại số
Thời đại số đã mang đến những thay đổi lớn về cách thức vận hành của các doanh nghiệp. Để thành công trong thời đại mới, các nhà lãnh đạo cần nắm bắt những vấn đề sau trong quá trình quản trị doanh nghiệp:
Chuyển đổi số
Chuyển đổi số là quá trình ứng dụng công nghệ kỹ thuật số cũng như phần mềm quản trị doanh nghiệp để thay đổi toàn diện hoạt động của doanh nghiệp. Đây là một vấn đề quan trọng mà các nhà lãnh đạo cần ưu tiên hàng đầu. Chuyển đổi số giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động, tăng khả năng cạnh tranh và đáp ứng nhu cầu của khách hàng trong thời đại mới.
Xem thêm: Câu chuyện chuyển đổi số từ các ông lớn trên thế giới
Tập trung vào khách hàng
Song song với xây dựng tổ chức mạnh, việc tập trung vào chiến lược mối quan hệ khách hàng cũng cần phải được đặt lên hàng đâu. Bởi trong thời đại số, khách hàng có quyền lực hơn bao giờ hết. Họ có thể dễ dàng so sánh giá cả, chất lượng sản phẩm và dịch vụ của các doanh nghiệp khác nhau. Do đó, các nhà lãnh đạo cần tập trung vào khách hàng để hiểu nhu cầu và mong muốn của họ. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp cung cấp các sản phẩm và dịch vụ đáp ứng nhu cầu của khách hàng, từ đó gia tăng sự hài lòng và lòng trung thành của khách hàng.
Tận dụng dữ liệu
Dữ liệu là một tài nguyên quý giá mà các nhà lãnh đạo có thể sử dụng để hiểu khách hàng, cải thiện sản phẩm và dịch vụ, và đưa ra các quyết định kinh doanh sáng suốt. Các nhà lãnh đạo cần đầu tư vào công nghệ thu thập và phân tích dữ liệu để tận dụng tối đa lợi ích của dữ liệu.
Tạo ra môi trường làm việc linh hoạt
Trong thời đại số, các nhân viên có thể làm việc từ bất cứ đâu, bất cứ lúc nào. Điều này đòi hỏi các nhà lãnh đạo cần tạo ra một môi trường làm việc linh hoạt, cho phép nhân viên làm việc theo cách phù hợp với họ. Môi trường làm việc linh hoạt giúp doanh nghiệp thu hút và giữ chân nhân tài, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
Trách nhiệm xã hội CSR
Trong thời đại số, các doanh nghiệp ngày càng được kỳ vọng phải có trách nhiệm với xã hội. Các nhà lãnh đạo cần xây dựng văn hóa doanh nghiệp dựa trên các giá trị đạo đức và trách nhiệm xã hội. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp được khách hàng và cộng đồng tin tưởng, từ đó tạo dựng lợi thế cạnh tranh bền vững.
7 Nguyên tắc quản trị doanh nghiệp
Nguyên tắc quản trị là các quy tắc chỉ đạo, các tiêu chuẩn hành vi mà cơ quan quản trị và nhà quản trị phải tuân thủ để quản trị doanh nghiệp hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của các bên liên quan và tuân thủ các trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.
Dưới đây là 7 nguyên tắc cơ bản:
Trách nhiệm giải trình
Ban lãnh đạo (HĐQT hay HĐTV và các thành viên) phải chịu trách nhiệm cá nhân và tập thể về các hành động và quyết định của mình. Nguyên tắc này tạo niềm tin cho các cổ đông rằng trong trường hợp có bất lợi xảy ra trong quá trình hoạt động, những người có trách nhiệm sẽ nhận lãnh trách nhiệm.
Công bằng
Công bằng tạo cơ hội cho cổ đông bày tỏ bất bình và giải quyết mọi vấn đề liên quan đến việc vi phạm quyền của cổ đông. Nguyên tắc này đề cập đến việc bảo vệ quyền lợi của cổ đông, đối xử bình đẳng với tất cả các cổ đông mà không có bất kỳ thiên vị cá nhân nào và cho phép khắc phục bất kỳ hành vi vi phạm quyền nào.
Hài hoà lợi ích
Nguyên tắc quản trị doanh nghiệp này đòi hỏi phải xử lý thỏa đáng, cân bằng lợi ích của các bên có liên quan đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, bao gồm người lao động, khách hàng, đối tác, nhà nước và xã hội. Hài hòa tạo ra sự gắn kết, ổn định lâu dài trong quan hệ giữa các bên, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của doanh nghiệp.
Minh bạch
Cung cấp thông tin rõ ràng về các chính sách và thông lệ của doanh nghiệp cũng như các quyết định ảnh hưởng đến quyền lợi của cổ đông thể hiện sự minh bạch. Điều này giúp xây dựng lòng tin và cảm giác gắn bó giữa lãnh đạo cao nhất và các bên liên quan. Nó đảm bảo việc công bố thông tin chính xác và đầy đủ, kịp thời về các vấn đề quan trọng như tình trạng tài chính, hiệu quả hoạt động, quyền sở hữu.
Độc lập
Độc lập có nghĩa là khả năng đưa ra quyết định một cách tự do mà không bị ảnh hưởng quá mức. Các quyết định nên được thực hiện một cách tự do mà không có bất kỳ lợi ích cá nhân nào trong doanh nghiệp. Nguyên tắc quản trị doanh nghiệp này đảm bảo việc giảm xung đột lợi ích và đảm bảo việc ra quyết định là khách quan và công bằng.
Tuân thủ luật pháp
Luật pháp là những quy định ràng buộc của Nhà nước mà doanh nghiệp buộc phải tuân thủ để có thể tồn tại và hoạt động bình thường. Tuân thủ tạo ra lòng tin, sự tín nhiệm của các bên liên quan đối với doanh nghiệp.
Trách nhiệm xã hội
Trách nhiệm xã hội buộc doanh nghiệp phải nhận thức được các vấn đề xã hội và hành động để giải quyết chúng. Bằng cách này, doanh nghiệp tạo ra một hình ảnh tích cực trong ngành và trong xã hội. Bước đầu tiên hướng tới trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp là thực hành quản trị doanh nghiệp tốt.
4 yếu tố cơ bản để quản trị doanh nghiệp hiệu quả
Quản trị doanh nghiệp hiệu quả phụ thuộc vào 4 yếu tố cơ bản là People (con người), Purpose (mục đích), Process (quy trình) và Performance (hiệu suất).
People - Con người
Con người chính là yếu tố trung tâm trong bất kỳ doanh nghiệp nào. Với quản trị doanh nghiệp, con người lại càng là cái cốt yếu và cần được quan tâm nhất.
Con người – dù ở bất kỳ cấp bậc và vị trí nào, từ nhân viên cho tới lãnh đạo, từ khách hàng đến đối tác, từ nhà sáng lập tới các thực tập sinh, tất cả đều cần được đặt dưới một hệ thống quản trị doanh nghiệp hiệu quả.
Để hoạch định chiến lược trong quản trị doanh nghiệp, yếu tố con người phải là cái đích để đặt ra mục tiêu hướng đến, đề ra cách thức và các bước thực hiện, sau đó lại phải xem xét con người như là một tiêu chuẩn để đánh giá hiệu quả của công tác quản trị.
Purpose - Mục đích
Bất kỳ một kế hoạch hay một hành động nào đều cần có một mục đích để hướng tới. Mọi hoạt động quản trị đều tồn tại vì một mục đích và để đạt một mục đích nào đó được xác định trước. Xác định mục đích thì kế hoạch mới có tính thống nhất và đồng bộ, việc quản trị mới có định hướng để thực hiện.
Process - Quy trình
Sau khi xác định rõ mục đích thì cần triển khai hoạt động nhằm đạt được mục đích thông qua một quy trình cụ thể. Quản trị doanh nghiệp không chỉ đưa ra quy trình mà còn theo dõi, giám sát quy trình này, đánh giá hiệu quả của chúng; thực hiện các điều chỉnh, cải cách sửa đổi nếu phát hiện có vấn đề.
Performance - Hiệu suất
Hiệu suất là yếu tố trực quan nhất cho thấy quá trình quản trị doanh nghiệp có đạt được hiệu quả, có thành công hay không, nếu vấn đề xuất hiện thì bắt đầu từ đâu đi tìm nguyên nhân. Phân tích, đánh giá kết quả làm việc là một việc vô cùng quan trọng trong công tác quản trị doanh nghiệp.
10 Bí quyết giúp CEO quản trị doanh nghiệp hiệu quả
Hội đồng quản trị đa dạng
Nếu như tất cả các thành viên hội đồng quản trị của doanh nghiệp đều có cùng cấp độ kinh nghiệm, với các kỹ năng giống nhau, bạn sẽ không tìm thấy sự đa dạng về các quan điểm cần thiết để thách thức tính nghiêm ngặt về mặt chiến lược của công ty và đảm bảo chiến lược đó được tối ưu.
Sự đa dạng về kinh nghiệm và kỹ năng của các thành viên trong hội đồng quản trị sẽ giúp doanh nghiệp có được những cách tư duy mới và phương pháp sáng tạo để giải quyết vấn đề, điều này tránh cho việc các giám đốc bộ phận “ngủ quên trên chiến thắng”. Ngoài ra, bí quyết quản trị doanh nghiệp này còn giúp tránh việc phân biệt giới tính hay phân biệt chủng tộc, gây ảnh hưởng đến sự đoàn kết và quyết định chung.
Thực hiện đánh giá hội đồng quản trị thường xuyên
Việc làm này giúp bạn theo dõi sự tiến bộ trong mỗi một khoảng thời gian và biết điểm mạnh của doanh nghiệp bạn nằm ở đâu, những lĩnh vực nào cần cải thiện. Hãy cởi mở, trung thực và minh bạch trong quá trình đánh giá để tạo dựng niềm tin và sự tin cậy trong doanh nghiệp. Đánh giá không nên là đánh giá kín mà hãy nên có các cuộc trò chuyện thẳng thắn, chuyên sâu, cung cấp cho bạn dữ liệu thực tế để làm việc nhằm thúc đẩy văn hóa cải tiến liên tục.
Đảm bảo tính độc lập của giám đốc
Trong một doanh nghiệp, hội đồng quản trị là người giám sát hoạt động của giám đốc. Chính vì vậy, giám đốc cần phải mang tính độc lập tách biệt với ban quản trị để đảm doanh nghiệp hoạt động minh bạch. Độc lập giúp họ thoát khỏi tư duy an toàn, bảo thủ. Nó cũng giúp tạo ra sự đổi mới và tránh tình trạng trì trệ.
Đảm bảo tính độc lập của kiểm toán viên
Các nhà đầu tư cần biết rằng họ có thể tin tưởng vào báo cáo tài chính mà doanh nghiệp đưa ra không. Báo cáo tài chính được kiểm toán là một phần quan trọng để họ có thể quyết định đầu tư vào doanh nghiệp. Tính độc lập của kiểm toán viên là chìa khóa để chứng tỏ rằng các báo cáo là chính xác và nói lên tình hình thực sự của công ty, đây là một bí quyết quản trị doanh nghiệp CEO cần nắm rõ.
Hãy minh bạch
Tính minh bạch là điều cần thiết để quản trị doanh nghiệp hiệu quả. Sự cởi mở và sẵn sàng chia sẻ thông tin chính xác, rõ ràng và dễ hiểu với các bên liên quan, bao gồm cả cổ đông sẽ tạo nên niềm tin và củng cố danh tiếng của doanh nghiệp.
Nhiều doanh nghiệp cố gắng tránh công khai các tin tức tiêu cực mà chỉ để đến khi bị phát hiện sau này, lúc đó mới lên tiếng minh bạch, điều này là không nên vì nó sẽ gây tổn hại nhiều hơn về cả tài sản và danh tiếng của doanh nghiệp. Bí quyết quản trị doanh nghiệp là hãy chủ động chia sẻ định kỳ với cổ đông cả tin xấu và tin tốt.
Xác định quyền của cổ đông
Bạn nên đảm bảo rằng các cổ đông của doanh nghiệp biết chính xác quyền của họ khi họ đầu tư vào doanh nghiệp, và các quyền này được quy định ở điều lệ công ty. Hãy xác định rõ tất cả các cổ đông có quyền biểu quyết như nhau hay không trước khi chính thức hóa quyền cổ đông.
Hướng đến tạo ra giá trị lâu dài
Nhiều doanh nghiệp chỉ chăm chăm tìm mọi cách để đạt được mục tiêu ngắn hạn. Việc tạo ra giá trị lâu dài phải là mục tiêu của một công ty có nền tảng quản trị hiệu quả. Với bí quyết quản trị doanh nghiệp này, một doanh nghiệp cam kết tăng trưởng bền vững có thể ít biến động hơn, hạn chế được rủi ro và phát triển một cách chắc chắn hơn so với một doanh nghiệp chỉ tập trung vào mục tiêu ngắn hạn.
Chủ động quản lý rủi ro
Xác định rủi ro là quan trọng, nhưng chủ động tìm cách giảm thiểu rủi ro trước khi phải đối mặt với nó mới là mục tiêu. Thay vì cố gắng vượt qua cơn bão, tốt hơn hết là doanh nghiệp nên tránh bão. Doanh nghiệp nên có một quy trình quản lý rủi ro vững chắc, một khuôn khổ kiểm soát nội bộ và một kế hoạch khắc phục thảm họa được liên tục cập nhật. Đây là tất cả bí quyết quản trị doanh nghiệp để đạt được mục tiêu này.
Tuân theo các mục tiêu có tính bền vững
Tính bền vững và quản lý chiến lược ngày càng gắn bó với nhau trong thế giới doanh nghiệp khi các nhà đầu tư đưa ra quyết định của họ. Các sự kiện lớn như Covid-19, cuộc khủng hoảng kinh tế hay sự biến đổi khí hậu, các áp lực pháp lý ngày càng tăng đối với việc báo cáo các chỉ số về môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp đã làm các doanh nghiệp ngày càng chú trọng vào tính bền vững dài hạn.
Tài liệu hóa các chính sách và thủ tục
Các tài liệu về chính sách và thủ tục của doanh nghiệp bạn liên quan đến quyền cổ đông, lương thưởng cho người điều hành, hoạt động họp hội đồng quản trị, bầu giám đốc mới,... cần phải được dễ dàng truy cập và công khai. Điều này đảm bảo tính minh bạch và nhất quán trong doanh nghiệp bạn, là bí quyết quản trị doanh nghiệp hiệu quả.
Lời kết
Một nền quản trị doanh nghiệp minh bạch sẽ giúp doanh nghiệp đưa ra các quyết định tuân thủ đạo đức đồng thời đảm bảo lợi ích cho tất cả các bên liên quan. Qua đó, doanh nghiệp thể hiện mình là một lựa chọn hấp dẫn đối với các nhà đầu tư, hứa hẹn duy trì tài chính doanh nghiệp lành mạnh và bền vững. Ngược lại, lịch sử đã chứng minh quản trị doanh nghiệp tồi tất yếu sẽ dẫn đến những sự đổ vỡ, bê bối và phá sản đáng tiếc.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ về quản trị doanh nghiệp là gì cũng những vấn đề nhà quản trị cần quan tâm trong thời đại số. Đừng quên SlimCRM là công cụ giúp tăng năng lực quản trị cho doanh nghiệp vừa và nhỏ hàng dầu hiện nay. Liên hệ chúng tôi để được tư vấn lộ trình chuyển đổi số toàn diện!
